قوله
جل ثناؤه { وما
أوتيتم من
العلم إلا
قليلا } رفع
العلم وظهور
الجهل
41- ilmin Çekilip
Cehaletin Yayılması
أنبأ عمران
بن موسى قال
ثنا عبد
الوارث عن أبي
التياح قال
ثنا أنس بن
مالك قال قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم من أشراط
الساعة أن
يرفع العلم
ويثبت الجهل
ويشرب الخمر
ويظهر الزنى
[-: 5874 :-] Enes b. Malik'in
bildirdiğine göre Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem):
"Kıyametin
alametlerinden bazıları da ilmin çekilip alınması ve ortalığı cehaletin
kaplaması, içkinin bolca içilmesi ve zinanın yaygmlaşmasıdır" buyurdu.
Tuhfe: 1696.
Diğer tahric: Hadisi
Buhari (80, 81, 5231, 5577, 6808), Halk efali'l-ibad (s. 43), Müslim 2671 (8,
9), İbn Mace (4045), Tirmizi (2205), Ahmed, Müsned (11 944) ve İbn Hibban
(6768) rivayet etmişlerdir.
أنبأ عمرو بن
علي ومحمد بن
المثنى قالا
حدثنا شعبة
قال سمعت
قتادة يحدث عن
أنس بن مالك
قال ألا
أحدثكم حديثا
سمعته من رسول
الله صلى الله
عليه وسلم لا
يحدثكم أحد
بعدي سمعه منه
أن من أشراط
الساعة أن
يرفع العلم
ويظهر الجهل
ويفشو الزنى
ويشرب الخمر
ويذهب الرجال
ويبقى النساء
حتى يكون
لخمسين امرأة
قيم واحد
[-: 5875 :-] Katade'nin bildirdiğine
göre Enes b. Malik şöyle demiştir: Sizlere Resulullah (sallallahu aleyhi ve
sellem)'den işittiğim bir hadisi söyleyeyim mi? Benden sonra da bu hadisi
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'den bizzat işitip size aktaracak kimse
kalmayacaktır. Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem):
"Kıyametin
alametlerinden bazıları da ilmin çekilip alınması ve ortalığı cehaletin
kaplaması, zina'nın yaygınIaşıp içkinin bolca içilmesi, erkek sayısının azalıp
kadın sayısının artmasıdır ki her beş kadma ancak bir erkek düşecektir"
buyurdu.
Tuhfe: 1240.
Diğer tahric: Hadisi
Buhari (80, 81, 5231, 5577, 6808), Halk efali'l-ibad (s. 43), Müslim 2671 (8,
9), İbn Mace (4045), Tirmizi (2205), Ahmed, Müsned (11 944) ve İbn Hibban
(6768) rivayet etmişlerdir.
كيف
يرفع العلم
42- İlim Nasıl Çekilip
Alınacaktır?
أنبأ عمرو بن
علي قال حدثني
عبد الوهاب
الثقفي قال
حدثنا أيوب
ويحيى بن سعيد
عن هشام بن عروة
عن أبيه عن
عبد الله بن
عمرو بن العاص
قال قال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم إن
الله لا يقبض
العلم
انتزاعا
ينتزعه من
العلماء ولكن
يقبض العالم
بعلمه فإذا لم
يبق عالم اتخذ
الناس رؤوسا
جهالا فسئلوا
فأفتوا بغير علم
فضلوا وأضلوا
قال عبد
الوهاب فلقيت
هشام بن عروة
فحدثني عن
أبيه عن عبد
الله بن عمرو
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم مثله
[-: 5876 :-] Abdullah b. Amr b.
el-As'ın bildirdiğine göre Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem): "Yüce
Allah'ın ilmi çekip alması, onu alimlerden çekip alması şeklinde olmayacaktır.
Fakat ilmi alimlerin canını alarak çekip alır. Ortalıkta alim kalmayınca da
insanlar cahil kişileri önder edinirler. Onlar da sorulan sorular hakkında
bilgisizce fetva verirler. Bu şekilde hem kendileri sapar, hem de insanları
saptırırlar" buyurdu.
Abdulvehhab der ki:
Hişam b. Urve ile karşılaştığımda o da bana babasından naklen Abdullah b. Amr
vasıtasıyla Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)'den aynısını nakletti.
Tuhfe: 8883.
Diğer tahric: Hadisi
Buhari (100, 7307), Halk efali'l-ibad (s. 47), Müslim (2673), İbn Mace (52),
Tirmizi (2652), Ahmed, Müsned (6511), Tahavi, Şerh Müşkili'!-Asar (306, 307,
308, 309, 310, 311) ve İbn Hibban (4571, 6719, 6723) rivayet etmişlerdir.
أنبأ محمد بن
رافع قال
حدثنا عبد
الرزاق قال أنبأ
معمر عن
الزهري عن
عروة عن عبد
الله بن عمرو
قال قال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم إن
الله لا ينزع
العلم من
الناس بعد أن
يعطيهم إياه
ولكن يذهب
بالعلماء
كلما ذهب
بعالم ذهب بما
معه من العلم
حتى يبقى من
لا يعلم
فيضلوا
ويضلوا
[-: 5877 :-] Abdullah b. Amr'ın
bildirdiğine göre Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem):
"Yüce Allah ilmi
insanlara verdikten sonra onu içlerinden çekip alacak değildir. Ama alimlerin
canını almak suretiyle bunu yapar. Ölen her alimle birlikte ilmi de yok olur
gider. Bu şekilde ortada sadece alim olmayanlar kalır ki onlar da
cehaletleriyle hem kendileri sapar, hem de insanları saptırırlar" buyurdu.
Tuhfe: 8883.
أنبأ الربيع
بن سليمان قال
حدثنا عبد
الله بن وهب
قال سمعت
الليث بن سعد
يقول حدثني
إبراهيم بن
أبي عبلة عن
الوليد بن عبد
الرحمن
الجرشي عن
جبير بن نصير
قال حدثني عوف
بن مالك الأشجعي
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم نظر إلى
السماء يوما
فقال هذا أوان
يرفع العلم
فقال رجل من
الأنصار يقال
له لبيد بن
زياد يا رسول
الله يرفع
العلم وقد
أثبت ووعته
القلوب فقال
له رسول الله
صلى الله عليه
وسلم إن كنت
لأحسبك من
أفقه أهل
المدينة وذكر
له ضلالة
اليهود
والنصارى على
ما في أيديهم
من كتاب الله
قال فلقيت
شداد بن أوس
فحدثته بحديث
عوف بن مالك
فقال صدق عوف
ألا أخبرك
بأول ذلك يرفع
قلت بلى قال الخشوع
حتى لا ترى
خاشعا
[-: 5878 :-] Avf b. Malik el-Eşca'i
anlatıyor: Bir gün Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) semaya bakıp:
"İlmin çekilip alınacağı zaman işte bu zamandır" buyurdu. Ensar'dan
biri olan Lebid b. Ziyad:
"Ya Resulallah!
ilim içimizde yerleşmiş ve kalplerimize işlemiş iken mi çekip alınacak?"
deyince, Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem): "Ben de seni Medine
ahalisinin en anlayışlı kişisi sanırdım" karşılığını verdi ve ona Allah'ın
Kitabından (Tevrat ve inciiden) ellerinde bulunanlara rağmen Yahudiler ile
Hıristiyanların nasıl dalalete düştüklerini anlattı.
Ravi Cübeyr der ki:
Şeddad b. Evs ile karşılaştığımda ona Avf b. Malik'in bana aktardığı bu hadisi
zikrettim. Şeddad: "Doğru söylemiş" dedi ve: "ilk çekilip
alınacak şeyin ne olduğunu da söyleyeyim mi?" diye sordu. Ben:
"Söyle" dediğimde: "ilk alınacak şey huşudur ki artık çevrende
huşu sahibi tek bir kişi dahi göremeyeceksin" karşılığını verdi.
Tuhfe: 10906.
Diğer tahric: Hadisi
Buhari, Halk efali'l-ibad (s. 42), Tirmizi (2653), Ahmed, Müsned (23990) ve İbn
Hibban (6720) rivayet etmişlerdir.